Eksperci

„Przegląd Podatków Lokalnych i Finansów Samorządowych” 2018, nr 1

Problemy występujące na tle prawidłowego kwalifikowania na potrzeby opodatkowania podatkiem od nieruchomości obiektów budowlanych z kolejnymi latami obowiązywania ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych wcale nie zanikają. Wręcz przeciwnie, w ostatnim czasie widzimy rozkwit tego rodzaju tematyki, co z punktu widzenia teoretyków prawa jest być może zjawiskiem interesującym i twórczym, ale z perspektywy praktyki (podatników i organów podatkowych) z pewnością niepożądanym. Powyższe oznacza, że przedmiotem podatku od nieruchomości określonym w art. 2 ust. 1 u.p.o.l. są obiekty budowlane bez względu na to, czy stanowią samodzielne nieruchomości czy też ich części składowe. [...]

Powyższe prowadzi do jednoznacznego wniosku, że opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają wszelkiego rodzaju obiekty budowlane (art. 2 ust. 1 u.p.o.l.), z wyjątkiem obiektów małej architektury (art. 1a ust. 1 pkt 2). Natomiast kwestia trwałego związania takiego obiektu budowlanego z gruntem ma znaczenie wyłącznie dla zaliczenia takiego obiektu do kategorii budynków lub budowli. [...]

Reasumując tę część rozważań stwierdzić należy, że użyte w art. 1a ust. 1 pkt 1 u.p.o.l. określenie „trwale związany z gruntem” nie powinno być interpretowane zgodnie z art. 47 § 2 i 3 w zw. z art. 48 k.c. [...]

Podkreślić należy, iż TK nie ograniczył rozumienia budowli dla potrzeb opodatkowania wyłącznie do obiektów budowlanych wymienionych z nazwy w art. 3 pkt 3 p.b. [...]

W naszej ocenie nie chodzi o poszukiwanie w przepisach tego aktu słowa „budowla”, lecz nazwy danej kategorii obiektu budowlanego, co umożliwi jego dalszą kwalifikację dla potrzeb opodatkowania. [...]

TK nie zakwestionował użytego na potrzeby kwalifikowania obiektów budowlanych oraz opodatkowania sposobu definiowania, polegającego na przyjęciu założenia (argumentum a contrario), wedle którego każdy obiekt budowlany, który nie jest budynkiem lub obiektem małej architektury, jest budowlą.[...]

W konsekwencji ta sama zasada rozstrzyga o opodatkowaniu tymczasowych obiektów budowlanych: podlegają one opodatkowaniu jako budowle pod warunkiem ich jednoznacznego wskazana w ustawie - Prawo budowlane (w szczególności w art. 3 pkt 5) oraz wykluczeniu tego, że noszą one cechy budynku lub obiektu małej architektury.[...]

TK nie stwierdził niezgodności z Konstytucją RP art. 1a ust. 1 pkt 2 u.p.o.l. [...]

Na tle zaprezentowanych rozważań stwierdzić należy, iż tymczasowe obiekty budowlane nie są kategorią, którą ustawodawca potraktował w jakiś szczególny sposób w kontekście ich opodatkowania podatkiem od nieruchomości. Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych w żadnym fragmencie nie odnosi się wprost do tego rodzaju obiektów. Oznacza to, że ich klasyfikowanie dla potrzeb opodatkowania powinno się odbywać na ogólnych zasadach. Jeżeli więc taki tymczasowy obiekt budowlany został z nazwy wskazany w przepisach prawa budowlanego (ustawie lub załącznik do niej), w szczególności wymieniony w art. 3 pkt 5 p.b., to powinien podlegać opodatkowaniu, chyba że jest obiektem małej architektury. Sposób określenia przedmiotu opodatkowania na potrzeby podatku od nieruchomości, którego co należy wyraźnie podkreślić, nikt do tej pory nie zanegował w kontekście jego zgodności z przepisami konstytucyjnymi, wskazuje, że tymczasowy obiekt budowlany, który nie jest budynkiem ani obiektem małej architektury, podlega opodatkowaniu jako budowla, o ile jest związany z prowadzeniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 3 u.p.o.l. W związku z tym za nie znajdujący oparcia w przepisach prawa należy uznać pogląd, wedle którego duża grupa obiektów budowlanych np. hal namiotowych, kiosków, pawilonów handlowych, nie podlega w ogóle opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. Powinny być one opodatkowane, chociaż ostatnie orzecznictwo sądów administracyjnych dotyczące rozumienia pojęcia „trwale związane z gruntem” prowadzi do wniosku, że nie zawsze będą to budowle.[...]