Eksperci

Rada gminy określa w drodze uchwały tryb i szczegółowe warunki zwolnienia od podatku rolnego, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku rolnym i nie jest uprawniona do nakładania obowiązków związanych z realizacją zwolnienia na inne organy.

UCHWAŁA Nr 213/17
z dnia 16 stycznia 2017 r.
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku

Na podstawie art. 11 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (tekst jednolity: Dz.U. z 2016 r. poz. 561) oraz art. 91 ust. 1
ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity: Dz.U. z 2016 r.
poz. 446, ze zm.)

po rozpatrzeniu w postępowaniu nadzorczym Uchwały Rady Gminy A.
Nr XVI/118/2016 z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie określenia trybu i szczegółowych warunków zwolnienia od podatku rolnego gruntów gospodarstw rolnych, na których zaprzestano produkcji rolnej

p o s t a n a w i a :

uznać, iż powyższa Uchwała została podjęta z istotnym naruszeniem prawa w związku
z zapisami zawartymi w:
- § 3 ust. 2 pkt 1 Uchwały, zgodnie z którym wniosek dotyczący zwolnienia od podatku rolnego powinien zawierać „oznaczenie podatnika (imię i nazwisko, adres zamieszkania, numer PESEL)”, co prowadzi do naruszenia art. 12 ust. 1 pkt 7 i ust. 9 w zw. z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (tekst jednolity: Dz.U. z 2016 r.
poz. 617, ze zm.);
- § 3 ust. 2 pkt 7 Uchwały, zgodnie z którym wniosek dotyczący zwolnienia od podatku rolnego powinien zawierać „poświadczenie właściwego ze względu na miejsce położenia odłogowanego gruntu Sołtysa stanu zaprzestania produkcji rolnej”, co prowadzi do naruszenia art. 12 ust. 9 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (tekst jednolity: Dz.U.
z 2016 r. poz. 617, ze zm.);
- § 4 ust. 4 oraz § 5 ust. 2 i ust. 3 Uchwały, w których określono skutki niedopełnienia warunków zwolnienia, co prowadzi do naruszenia art. 12 ust. 9 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (tekst jednolity: Dz.U. z 2016 r. poz. 617, ze zm.)
w zw. z postanowieniami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (tekst jednolity: Dz.U. z 2015 r. poz. 613, ze zm.);
w związku z tym postanawia stwierdzić: nieważność § 3 ust. 2 pkt 1 Uchwały
Nr XVI/118/2016 w zakresie słów „(imię i nazwisko, adres zamieszkania, numer PESEL)”; nieważność § 3 ust. 2 pkt 7 Uchwały; nieważność § 4 ust. 4 Uchwały
w zakresie słów „ , a organ podatkowy ustala wysokość zobowiązania podatkowego, począwszy od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło zdarzenie powodujące utratę prawa do zwolnienia” oraz nieważność § 5 ust. 2 i ust. 3 Uchwały Nr XVI/118/2016.

U z a s a d n i e n i e

W dniu 28 grudnia 2016 r. do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku wpłynęła Uchwała Rady Gminy A. Nr XVI/118/2016 z dnia 16 grudnia 2016 r.
w sprawie określenia trybu i szczegółowych warunków zwolnienia od podatku rolnego gruntów gospodarstw rolnych, na których zaprzestano produkcji rolnej.
Działając na podstawie art. 11 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 7 października 1992 r.
o regionalnych izbach obrachunkowych (tekst jednolity: Dz.U. z 2016 r. poz. 561), tut. Izba wszczęła postępowanie nadzorcze dotyczące wskazanej Uchwały, zawiadamiając Radę pismem z dnia 9 stycznia 2017 r. o terminie posiedzenia Kolegium RIO w Białymstoku wyznaczonym na dzień 16 stycznia 2017 r.

Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku na posiedzeniu w dniu
16 stycznia 2017 r. stwierdziło, co następuje.

Badana Uchwała została podjęta z istotnym naruszeniem prawa.
W § 3 ust. 2 pkt 1 Uchwały wskazano, iż wniosek dotyczący zwolnienia od podatku rolnego powinien zawierać „oznaczenie podatnika (imię i nazwisko, adres zamieszkania, numer PESEL)”. Powyższy zapis prowadzi do naruszenia art. 12 ust. 1 pkt 7 i ust. 9 w zw.
z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (tekst jednolity: Dz.U.
z 2016 r. poz. 617, ze zm.). Zgodnie z tymi przepisami zwolnienie od podatku rolnego może dotyczyć nie tylko osób fizycznych, ale również osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, które także mogą być podatnikami podatku rolnego. Danymi identyfikującymi tego typu podmioty są: nazwa, adres siedziby, numer identyfikatora podatkowego (NIP/PESEL). W związku z powyższym ograniczenie danych identyfikujących podatnika do imienia i nazwiska, adresu zamieszkania i numeru PESEL nie znajduje uzasadnienia prawnego.

W § 3 ust. 2 pkt 7 Uchwały wskazano, iż wniosek dotyczący zwolnienia od podatku rolnego powinien zawierać „poświadczenie właściwego ze względu na miejsce położenia odłogowanego gruntu Sołtysa stanu zaprzestania produkcji rolnej”. Zapis powyższy wykracza poza zakres kompetencji rady wynikający z art. 12 ust. 9 ustawy z dnia 15 listopada
1984 r. o podatku rolnym (tekst jednolity: Dz.U. z 2016 r. poz. 617, ze zm.), zgodnie
z którymi rada gminy określa w drodze uchwały tryb i szczegółowe warunki zwolnienia od podatku rolnego, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku rolnym i nie jest uprawniona do nakładania obowiązków związanych z realizacją zwolnienia na inne organy. Zapis powyższy prowadzi również do naruszenia przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (tekst jednolity: Dz.U. z 2015 r. poz. 613, ze zm.), które regulują tryby postępowania związane z weryfikacją spełnienia przez podatnika warunków korzystania ze zwolnienia podatkowego.

W § 4 ust. 4 Uchwały wskazano, iż „w razie niedopełnienia chociażby jednego
z warunków określonych w ust. 1, podatnik traci prawo do zwolnienia, a organ podatkowy ustala wysokość zobowiązania podatkowego, począwszy od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło zdarzenie powodujące utratę prawa do zwolnienia.
W § 5 ust. 2 Uchwały wskazano, iż „w przypadku stwierdzenia w toku kontroli, iż na gruncie odłogowanym podjęto produkcję rolną, Wójt Gminy A. stwierdza wygaśnięcie decyzji o zastosowaniu zwolnienia”. W ust. 3 wskazano, iż „w przypadku wznowienia produkcji rolnej na gruntach objętych zwolnieniem w terminie wcześniejszym niż koniec okresu zwolnienia ustalony w decyzji o zastosowaniu zwolnienia, Wójt Gminy A., po otrzymaniu zawiadomienia, o którym mowa w § 3 ust. 3 niniejszej Uchwały, wydaje decyzję o zmianie decyzji o zastosowaniu zwolnienia”.
Zapisy powyższe wykraczają poza zakres kompetencji rady wynikający z art. 12 ust. 9 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (tekst jednolity: Dz.U. z 2016 r. poz. 617, ze zm.) i dotyczą kwestii regulowanych przepisami rangi ustawowej: ustawy z dnia
29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (tekst jednolity: Dz.U. z 2015 r. poz. 613, ze zm.). Ani przepisy dotyczące podatku rolnego, ani też przepisy Ordynacji nie upoważniają Rady
do uregulowania tych kwestii w drodze aktu prawa miejscowego. Ponadto tryb i zasady zapłaty podatku będą zależały od formy organizacyjno-prawnej podmiotu zobowiązanego do zapłaty oraz od sposobu powstawania zobowiązania podatkowego. W odniesieniu do osób fizycznych zobowiązanie podatkowe w zakresie podatku rolnego powstaje w drodze doręczenia decyzji ustalającej to zobowiązanie, w sposób określony w art. 21 § 1 pkt 2 ustawy – Ordynacja podatkowa, ale w odniesieniu do osób prawnych decyzji ustalających nie doręcza się, a obowiązuje samoobliczenie podatku.

Biorąc powyższe pod uwagę należało orzec, jak w sentencji.

POUCZENIE
Na niniejsze rozstrzygnięcie nadzorcze służy skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, którą można wnieść (za pośrednictwem RIO
w Białymstoku, ul. Branickiego 13) w terminie 30 dni od dnia otrzymania rozstrzygnięcia.

Przewodniczący

Dariusz Renczyński