Eksperci

Zgodnie natomiast z postanowieniami art. 20b ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r.
o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jednolity: Dz.U. z 2017 r. poz. 1785, ze zm.), jeżeli uchwała rady gminy przewiduje udzielanie pomocy publicznej, uchwała ta powinna być podjęta z uwzględnieniem przepisów dotyczących pomocy publicznej. W przedmiotowej Uchwale nie zawarto stosownych regulacji, dotyczących udzielania pomocy publicznej.

UCHWAŁA Nr 3/18
z dnia 3 stycznia 2018 r.
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku
Na podstawie art. 11 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (tekst jednolity: Dz.U. z 2016 r. poz. 561) oraz art. 91 ust. 1 ustawy
z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity: Dz.U. z 2017 r. poz. 1875,
ze zm.)
po rozpatrzeniu w postępowaniu nadzorczym Uchwały Rady Miejskiej w S.
Nr 276/XXXIX/17 z dnia 30 listopada 2017 r. w sprawie zwolnień w podatku
od nieruchomości

p o s t a n a w i a :

- uznać, iż powyższa Uchwała została podjęta z istotnym naruszeniem prawa
w zakresie zwolnienia określonego w § 3 pkt 4 Uchwały, w związku z brakiem
w Uchwale regulacji dotyczących udzielania pomocy publicznej oraz niezgłoszeniem projektu Uchwały Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów,
co stanowi naruszenie dyspozycji art. 20b ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach
i opłatach lokalnych (tekst jednolity: Dz.U. z 2017 r. poz. 1785, ze zm.) oraz art. 7 ust. 3 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (tekst jednolity: Dz.U. z 2016 r. poz. 1808, ze zm.),
w związku z tym postanawia stwierdzić nieważność § 3 pkt 4 Uchwały
Nr 276/XXXIX/17.

U z a s a d n i e n i e

W dniu 8 grudnia 2017 r. do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku – Zespół w Suwałkach, wpłynęła Uchwała Rady Miejskiej w S. Nr 276/XXXIX/17 z dnia
30 listopada 2017 r. w sprawie zwolnień w podatku od nieruchomości.
Działając na podstawie art. 11 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 7 października 1992 r.
o regionalnych izbach obrachunkowych (tekst jednolity: Dz.U. z 2016 r. poz. 561), tut. Izba wszczęła postępowanie nadzorcze dotyczące wskazanej Uchwały, zawiadamiając Radę pismem z dnia 22 grudnia 2017 r. o terminie posiedzenia Kolegium RIO w Białymstoku wyznaczonym na dzień 3 stycznia 2018 r.

Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku na posiedzeniu w dniu
3 stycznia 2018 r. stwierdziło, co następuje.

Badana Uchwała została podjęta z istotnym naruszeniem prawa.
Rada, na mocy § 3 pkt 4 Uchwały, zwolniła od podatku od nieruchomości: grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej obejmującej gospodarkę odpadami, w tym związanych z procesami zbierania, transportu i przetwarzania odpadów, łącznie z nadzorem nad tego rodzaju działaniami, jak również późniejsze postępowanie z miejscami unieszkodliwiania odpadów w rozumieniu ustawy o odpadach.
Powyższa uchwała wprowadza zatem zwolnienie w podatku od nieruchomości, które
w odniesieniu do podatników prowadzących działalność gospodarczą w zakresie uregulowanym w § 3 pkt 4, może stanowić pomoc publiczną. Jednocześnie Uchwała nie zawiera zapisów wskazujących, iż na jej podstawie może być udzielana pomoc publiczna,
w tym pomoc de minimis.

Zgodnie z ukształtowaną wykładnią art. 107 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej uznaje się, że pomoc publiczna wystąpi wówczas gdy spełnione są następujące przesłanki:
- pomoc dotyczy przedsiębiorstwa (przedsiębiorcy) w rozumieniu unijnego prawa konkurencji;
- udzielana jest przy użyciu środków publicznych;
- udzielana jest na warunkach korzystniejszych niż oferowane na rynku i ma charakter selektywny;
- grozi zakłóceniem lub zakłóca konkurencję oraz wpływa na wymianę handlową między Państwami Członkowskimi UE.
Powyższe przesłanki są spełnione w sytuacji wprowadzania preferencji podatkowych skierowanych do przedsiębiorców, którzy prowadzą działalność gospodarczą w zakresie gospodarki odpadami. Przyjmuje się bowiem domniemanie zakłócenia lub groźby zakłócenia konkurencji, gdy rynek, na którym funkcjonuje odbiorca wsparcia, jest otwarty na konkurencję. Bez znaczenia pozostaje natomiast, czy wpływ na konkurencję jest rzeczywisty czy potencjalny. Już sam fakt, iż przedsiębiorca działa na rynku otwartym na konkurencję oznacza, iż nie można wykluczyć, iż wsparcie właśnie tego przedsiębiorcy nie wzmocni jego pozycji na rynku, co oznacza, że potencjalnie wpłynie ono na konkurencję (szerzej zob.: Pomoc publiczna w ochronie środowiska, NFOŚiGW, Warszawa 2012).

Zgodnie natomiast z postanowieniami art. 20b ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r.
o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jednolity: Dz.U. z 2017 r. poz. 1785, ze zm.), jeżeli uchwała rady gminy przewiduje udzielanie pomocy publicznej, uchwała ta powinna być podjęta z uwzględnieniem przepisów dotyczących pomocy publicznej. W przedmiotowej Uchwale nie zawarto stosownych regulacji, dotyczących udzielania pomocy publicznej.
Nie dokonano również zgłoszenia projektu uchwały Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Zgodnie zaś z wymogami art. 7 ust. 3 ustawy z dnia
30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (tekst jednolity: Dz.U. z 2016 r. poz. 1808, ze zm.), jeżeli uchwała przewiduje udzielenie wsparcia przedsiębiorcom, które może stanowić pomoc publiczną w tym pomoc de minimis, projekt takiej uchwały podlega obowiązkowi zgłoszenia Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji
i Konsumentów. Prezes UOKiK w terminie 14 dni, może przedstawić zastrzeżenia dotyczące przejrzystości zasad udzielania pomocy.

W ocenie Kolegium, wskazane powyżej naruszenia prawa mają charakter istotny. Zgodnie z dyspozycją art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity: Dz.U. z 2017 r. poz. 1875, ze zm.), stwierdzenie przez organ nadzoru,
iż uchwała stanowiąca przedmiot postępowania nadzorczego narusza prawo w sposób istotny, winno skutkować orzeczeniem jej nieważności w całości albo w części.
Zgodnie natomiast z ukształtowaną linią orzeczniczą, naruszenie prawa skutkujące nieważnością uchwały może polegać nie tylko na naruszeniu przepisów kompetencyjnych
do podejmowania uchwał czy naruszeniu przepisów prawa materialnego, ale także na naruszeniu przepisów regulujących procedurę podejmowania uchwał. W wyroku z dnia
22 czerwca 2016 r. (IV SA/Gl 379/16, Lex: 2098872) WSA w Gliwicach podkreślił m.in.,
że „na podstawie art. 91 ust. 1 u.s.g., organ nadzoru może orzec o nieważności uchwały (zarządzenia) organu gminy w całości lub w części, jeżeli uzna ją za sprzeczną z prawem. Przez sprzeczność z prawem należy przy tym rozumieć niezgodność z aktami prawa powszechnie obowiązującego, a więc z Konstytucją RP, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi, ustawami, aktami wykonawczymi oraz z aktami prawa miejscowego.”

Biorąc powyższe pod uwagę należało orzec, jak w sentencji.

POUCZENIE
Na niniejsze rozstrzygnięcie nadzorcze służy skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, którą można wnieść (za pośrednictwem RIO
w Białymstoku, ul. Branickiego 13) w terminie 30 dni od dnia otrzymania rozstrzygnięcia.

Przewodniczący Kolegium

Stanisław Srocki