Eksperci

 „Przegląd Podatków Lokalnych i Finansów Samorządowych” 2018, nr 3

W ostatnim czasie weszły w życie dwa wyroki Trybunału Konstytucyjnego (TK) dotyczące przepisów regulujących konstrukcję podatku od nieruchomości. Są to wyroki interpretacyjne, w których TK nie usuwa danego przepisu z porządku prawnego, ale wskazuje na to, jak trzeba ten przepis rozumieć, aby nie naruszał on Konstytucji. Wyrok TK z dnia 12 grudnia 2017 r., SK 13/15 (Dz. U z 2017 r. poz. 2372) i wyrok TK z dnia 13 grudnia 2017 r., SK 48/15 (Dz.U. z 2017 r. poz. 2432).W wyroku NSA z dnia 23 stycznia 2014 r. (II FSK 2518/13) wyrażono m.in. pogląd wedle którego orzeczeniem TK, w wyniku którego – w rozumieniu art. 74 o.p. – powstała nadpłata, jest nie tylko wyrok wprost eliminujący określony przepis z porządku prawnego, ale także wyrok stwierdzający niekonstytucyjność przepisu przy jego określonej interpretacji lub w określonym zakresie. Organ musi orzec o zwrocie na zasadach ogólnych, czyli wydając decyzję, z której będzie wynikała kwota zwracanej nadpłaty.[...]

Wg mnie, organ określa prawidłową wysokość zobowiązania i odmawia zwroty nadpłaty w jednym postępowaniu wszczętym wnioskiem podatnika o zwrot nadpłaty w związku z orzeczeniem TK. [...]

Zarówno w literaturze przedmiotu jak i orzecznictwie sądowym wskazuje się na to, że postępowanie zakończone wydaniem decyzji ostatecznej może być wznowione także w przypadku wdania przez TK orzeczeń interpretacyjnych . [...]

Powołane na wstępie wyroki TK są podstawą do zwrotu nadpłaty na podstawie art. 74 o.p., a także do wznowienia postępowań zakończonych decyzją ostateczną niezgodną z wykładnią w nich zaprezentowaną (art. 240 § 1 pkt 8 o.p.). Nadpłata może być zwrócona na podstawie decyzji w sprawie zwrotu lub decyzji określającej wysokość nadpłaty. W przypadku nadpłat powstałych w wyniku orzeczenia TK nie znajduje zastosowania art. 75 o.p., na mocy którego nadpłaty mogą być zwrócone bez decyzji albo też decyzji w spawie stwierdzenia nadpłaty. W artykule zaprezentowane zostały sposoby rozwiązywania problemów pojawiających się w związku z nadpłatami powstałymi w wyniku tego typu wyroków. Należy wskazać, że większość z nich związana jest z tym, że niepotrzebnie ustawodawca stworzył dwa bardzo zbliżone (ale nie tożsame) tryby uzyskiwania zwrotu nadpłaty, a mianowicie: z wniosku o zwrot nadpłaty i z wniosku o stwierdzenie nadpłaty. Zdecydowanie częściej jest stosowany wniosek o stwierdzenie nadpłaty i przez to większość występujących tam problemów praktycznych została wyeliminowana w wyniku kolejnych nowelizacji ordynacji. Brakuje tego w przepisach dotyczących postępowań wszczynanych z wniosku o zwrot nadpłaty. Dobrze się stało, że problematyka ta została poddana analizie w ramach prac nad nową ordynacją podatkową . W projektowanych przepisach został skasowany wniosek o zwrot nadpłaty (jest tylko jeden wniosek), dwa rodzaje decyzji w sprawie nadpłaty zostały zastąpione jedną, rozszerzono możliwość zwrotu nadpłaty bez wydawania decyzji, zlikwidowano oprocentowanie nadpłat powstałych bez udziału organu podatkowego

Najnowsze opinie i zmiany:

Uwagi do projektu ustawy z dnia 24.07.2014 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz o zmianie niektórych innych ustaw, w zakresie zmian w podatku rolnym, leśnym oraz podatkach i opłatach uregulowanych w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych (druk nr 2656)